برای مشاوره در خصوص استخدام پیمانی چیست
برای مشاوره در خصوص استخدام پیمانی چیست
استخدام در ایران به روش های مختلفی انجام می شود که هر کدام از آن ها شرایط و ضوابط مخصوص به خود را دارند. یکی از استخدام های رایج در ایران، استخدام پیمانی است. بسیاری از نیروهای کار می توانند به صورت پیمانی استخدام شده و قرارداد ببندند. اما به دلیل عدم آشنایی با حقوق و مزایا و همچنین شرایط استخدام با این روش، موفق به انجام این کار نمی شوند. برخی از نیروهای کار هم پس از استخدام از حقوق و مزایایی که به آن ها تعلق می گیرد اطلاع ندارند.
هر دو طرف قرارداد، یعنی کارفرما و نیروی کار باید به خوبی با قوانین و ضوابط مربوط به استخدام پیمانی آشنا باشند. با این که شرایط جزئی و تخصصی هر ارگان با یکدیگر تفاوت دارد، اما استخدام پیمانی در تمامی ارگان ها از یک سری قوانین کلی پیروی می کند. در راستای اهمیت اطلاع از این موضوع، در ادامه این مطلب به بررسی کامل این که استخدام پیمانی چیست پرداخته شده است و نکاتی درباره شرایط، حقوق و تفاوت آن با سایر انواع استخدام رایج ارائه شده است.
استخدام پیمانی چیست؟
استخدام به صورت کلی یک قرارداد است که بین یک کارفرما و یک نیروی کاری در زمینه های مختلف منعقد شده و به آن ها اجازه می دهد تا قوانین و شرایط کار را پیش از شروع کار مشخص کنند. در استخدام کارفرما و نیروی کار هر کدام موظف به انجام وظایفی تعیین شده خواهند بود. استخدام انواع مختلفی دارد که یکی از رایج ترین آن ها، استخدام پیمانی است. در ادامه این مطلب به توضیح این موضوع که استخدامی پیمانی چیست بیشتر پرداخته شده است.
استخدام پیمانی نوعی استخدام است که برای مدتی معین که در اکثر اوقات کوتاه مدت است بین کارفرما و نیروی کار صورت می گیرد. نیروی کار استخدام شده در این نوع استخدام، موظف است تا کار را در بازه زمانی مشخصی و با شرایط خاصی انجام بدهد. در صورتی که نیروی کار نتواند رضایت کارفرمای خود را جلب کرده یا این که کارفرما دیگر به نیروی کار نیازی نداشته باشد، می تواند پس از پایان مدت قرارداد استخدام پیمانی، دیگر آن را تمدید نکند.
سوالات زیادی درباره استخدام پیمانی چیست در بین نیروی کار وجود داشته و به دلیل عدم آشنایی با شرایط و حقوق این نوع از استخدام به طور کامل، بسیاری از نیروهای کار ترجیح می دهند که به سراغ این نوع از استخدام نروند. اما در صورتی که افراد با حقوق و شرایط کامل استخدام پیمانی به خوبی آشنا داشته باشند، می توانند این نوع قرارداد را به چشم یک استخدام نیمه رسمی دیده و از آن استفاده کنند. توضیحات بیشتر درباره این نوع از قرارداد در ادامه مطلب ارائه شده است.
شرایط استخدام پیمانی
در بخش پیش به این موضوع اشاره شد که اطلاع از شرایط استخدام پیمانی یکی از مهم ترین نکاتی است که افراد جویای کار باید با آن آشنایی داشته باشند. پیش از هر چیزی باید به این نکته اشاره کرد که شرایط استخدام پیمانی تا حدود بسیار زیادی به ارگان مورد نظر یا همان کارفرما بستگی دارد. شرایط به دو دسته اختصاصی و عمومی تقسیم شده که اطلاع از هر دو دسته از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از مهم ترین شرایط عمومی برای استخدام پیمانی را می توان در لیست زیر مشاهده کرد.
داشتن تابعیت ایرانی
پیروی از قوانین جمهوری اسلامی
اعتقاد به دین اسلام یا یکی از ادیان مورد پذیرش قانون اساسی
اثبات توانایی جسمی و روحی برای انجام کار
داشتن حداقل 18 سال سن
نداشتن سوءپیشینه جزایی
نداشتن سابقه فساد اخلاقی
نداشتن اعتیاد به مواد مخدر
داشتن معافیت یا پایان خدمت برای آقایان
به طور معمول شرایط اختصاصی توسط خود ارگان مورد نظر یا کارفرما تعیین می شود. شرایط اختصاصی استخدام پیمانی را نمی توان به صورت کلی مشخص کرد. چرا که هر ارگان با توجه به نیروی کار، سطح تخصص، زمینه کاری و بسیاری فاکتورهای دیگر، ممکن است شرایط اختصاصی ویژه ای را در نظر گرفته باشد. بنابراین توصیه می شود که افراد برای اطلاع بهتر از شرایط اختصاصی هر ارگان، هنگام استخدام درباره آن از کارفرما سوال بپرسند.
استخدام پیمانی آموزش و پرورش
آموزش و پرورش یکی از ارگان هایی است که برای جذب نیرو و استخدام دبیر یا معلم در پایه های تحصیلی مختلف، از روش استخدام پیمانی استفاده می کند. افرادی که می خواهند بدون استخدام رسمی و به صورت موقت با آموزش و پرورش کشور همکاری داشته باشند، می توانند از این روش اقدام کنند. شرایط عمومی استخدام پیمانی آموزش و پرورش مانند شرایط عمومی به صورت کلی است. اما برای شرایط اختصاصی این نوع از استخدام در آموزش و پرورش باید به لیست زیر مراجعه کرد.
داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد یا بالاتر در رشته مورد نظر
معدل کارشناسی ارشد باید حداقل 14 و معدل دکتری باید حداقل 15 باشد
ارائه گواهی مهارت های ICDL
ارائه گواهی روخوانی و روانخوانی قرآن کریم
داشتن گواهی سلامت جسمی و روحی
افراد معلول در صورت تمایل به شرکت در آزمون و استخدام پیمانی در آموزش و پرورش، باید از اداره معلولین یک نامه معرفی داشته باشند. افرادی که پیرو دین اسلام نیستند، نیازی به ارائه گواهی روخوانی قرآن نخواهند داشت. افرادی که مایل به شرکت در آزمون های استخدام پیمانی آموزش و پرورش هستند، باید منتظر انتشار اعلامیه های رسمی سازمان سنجش باشند. پس از آن می توانند نام نویسی کرده و در صورت داشتن شرایط لازم، برای یک سال به استخدام آموزش و پرورش در بیایند. پس از گذشت یک سال، امکان تمدید قرارداد وجود خواهد داشت. بعد از مدتی هم امکان رسمی کردن قرارداد وجود خواهد داشت.
استخدام پیمانی استخدام دستگاه های اجرایی
افرادی که می خواهند در دستگاه های اجرایی کشور استخدام شوند، می توانند از طریق آزمون های کتبی و مصاحبه های حضوری این ارگان اقدام کرده و در صورت داشتن شرایط لازم، به صورت پیمانی استخدام شوند. استخدام پیمانی در دستگاه های اجرایی کشور هم مانند هر ارگان دیگری شرایط مخصوص به خود را دارد. تنها افرادی که شرایط اختصاصی این ارگان را داشته باشند می توانند برای شرکت در آزمون و در نهایت استخدام اقدام کنند. در همین راستا در ادامه این بخش، شرایط استخدام پیمانی استخدام دستگاه های اجرایی ارائه شده است.
فرد با توجه به رشته مورد نظر خود باید حداقل مدرک کارشناسی داشته باشد
با توجه به تخصص، زمینه کاری و مدرک، باید حداقل معدل لازم در نظر گرفته شود
فرد باید اثبات کند که توانایی روحی و جسمی برای انجام کار را دارد
فرد علاوه بر شرایط اختصاصی، باید شرایط عمومی استخدام پیمانی را هم داشته باشد
افرادی که قصد دارند تا به استخدام پیمانی این ارگان در آمده و در آزمون های برگزار شده موفق شوند، باید از طریق سایت سازمان سنحش به نشانی اینترنتی sanjesh.org منتظر انتشار اعلامیه های مربوط به شروع آزمون باشند. حقوق استخدامی پیمانی این ارگان تا حدود بسیار زیادی به رشته مورد نظر، میزان تخصص، مدرک تحصیلی و سایر فاکتورها بستگی دارد. معلولینی که قصد دارند تا در این آزمون شرکت کنند، باید حتما نامه معلولیت داشته باشند تا بتوانند از ۳ درصد سهمیه معلولین استفاده کنند.
استخدام پیمانی وزارت بهداشت
وزارت بهداشت هم یکی دیگر از ارگان های رسمی کشور است که برای تکمیل کادر خدماتی و نیروی انسانی خود، از قراردادهای پیمانی استفاده می کند. افرادی که قصد دارند تا در این ارگان به صورت پیمانی استخدام و مشغول به کار شوند، باید از شرایط عمومی و اختصاصی برخوردار باشند. شرایط عمومی استخدام پیمانی برای تمامی ارگان ها در بخش های قبلی توضیح داده شد. اما افرادی که می خواهند از شرایط اختصاصی استخدام پیمانی وزارت بهداشت مطلع شوند، می توانند به ادامه این بخش مراجعه کنند.
فردی که قصد دارد تا به صورت پیمانی در وزارت بهداشت استخدام شود، ابتدا باید منتظر اعلام شروع زمان ثبت نام آزمون استخدامی وزارت بهداشت از سایت سازمان سنجش به نشانی اینترنتی sanjesh.org باشد. هنگام شروع زمان ثبت نام، یک دفترچه آزمون منتشر شده که تمامی شرایط اختصاصی استخدام پیمانی وزارت بهداشت برای رشته های مختلف و زمینه های کاری متفاوت را توضیح داده است. در این دفترچه می توان با توجه به زمینه کاری مورد نظر، شرایط درباره معدل، حداقل مدرک مورد نیاز، شرایط سنی، شرایط بومی بودن، شرایط مربوط به استفاده از سهمیه ها و بسیاری نکات دیگر را مشاهده کرد.
در صورتی که افراد تمامی این شرایط را داشته باشند، می توانند از طریق همان سایت سنجش برای شرکت در آزمون ثبت نام کنند. افرادی که در آزمون استخدامی موفق شوند و همچنین مرحله مصاحبه را هم پشت سر بگذارند، می توانند به صورت پیمانی در وزارت بهداشت استخدام شوند. استخدام پیمانی در وزارت بهداشت به این معنی است که افراد برای مدت کوتاه و مشخصی می توانند در این ارگان مشغول به کار باشند. در صورتی که شرایط برای هر دو کارفرما و نیروی کار پس از پایان قرارداد همچنان مساعد باشد، امکان تمدید قرارداد وجود دارد.
استخدام پیمانی سپاه
سپاه پاسداران هم یکی از ارگان های کشور است که برای تکمیل نیروی کاری و انسانی خود اقدام به استخدام پیمانی کرده است. افرادی که به استخدام پیمانی در این ارگان علاقه دارند، باید علاوه بر شرایط عمومی تعیین شده که در بخش های پیش به آن ها اشاره شد، از یک سری شرایط اختصاصی هم اطلاع داشته باشند. در ادامه این بخش درباره شرایط و نحوه استخدام پیمانی سپاه توضیحات بیشتری ارائه شده است.
استخدام رسمی سپاه پاسدارن یک شرط بسیار مهم مبنی بر گذارندن دوران خدمت ضروری است. سپس کارمندان به مدت ۶ سال به استخدام سپاه در می آیند. اما پرسنلی که قصد دارند تا به صورت پیمانی استخدام این ارگان شوند، نیازی به گذراندن دوره خدمت ضروری نخواهند داشت. در واقع این استخدام کوتاه مدت برای آن ها به معنی دوره خدمت ضروری خواهد بود. لذا داوطلبانی که بخواهند زودتر از پایان دوره قرارداد پیمانی با سپاه پاسداران جمهوری اسلامی از خدمت به این ارگان سر باز بزنند، باید جریمه های تعیین شده را پرداخت کنند.
استخدام پیمانی سپاه در زمینه های مختلفی انجام شده و شرایط اختصاصی برای هر زمینه با دیگری متفاوت است. تقریبا برای تمامی زمینه های مورد نیاز در سپاه، باید یک مدرک تحصیلی ارائه داد. اما زمانی که افراد دیپلم هم نداشته باشند، می توانند همچنان در کلاس های نهضت سواد آموزی شرکت کرده، دیپلم خود را دریافت کرده و سپس به استخدام پیمانی سپاه پاسداران در آیند. شرایط اختصاصی را می توان هنگام انتشار فراخوان های جذب نیروی این ارگان مشاهده کرد.
استخدام پیمانی ارتش
علاقه مندان به پیوستن به ارتش جمهوری اسلامی هم می توانند تحت شرایط و ضوابط خاصی که توسط این ارگان تعیین شده است، در زمان انتشار فراخوان های جذب نیروی کاری جدید، به استخدام پیمانی این ارگان در بیایند. علاقه مندان باید ابتدا از شرایط و ضوابط تعیین شده برای استخدام پیمانی ارتش مطلع باشند. سپس می توانند نحوه استخدام و نحوه اقدام برای استخدام را هم مطالعه کنند. در ادامه این بخش درباره استخدام پیمانی ارتش اطلاعات بیشتری ارائه شده است.
شرایط استخدام پیمانی ارتش به دو دسته شرایط عمومی و اختصاصی تقسیم می شود. شرایط عمومی شرایطی هستند که برای تمامی ارگان ها صدق کرده و تمامی افرادی که قصد استخدام پیمانی در ارگان های دولتی را دارند باید آن ها را رعایت کنند. این شرایط در ابتدای این مطلب به طور کامل توضیح داده شده اند. اما شرایط اختصاصی با توجه به زمینه کاری و همچنین زیر مجموعه های ارتش ممکن است متفاوت باشد. افراد باید با توجه به تخصص و زمینه مورد نظر خود، هنگام انتشار فراخوان های استخدام، شرایط اختصاصی را هم بررسی کنند.
استخدام پیمانی ارتش از طریق آزمون های استخدامی صورت می گیرد. افرادی که قصد دارند تا در این آزمون ها شرکت کرده و به استخدام ارتش به صورت پیمانی در بیایند، باید منتظر انتشار اعلامیه ها و فراخوان های مختلف باشند. دفترچه آزمون هنگام شروع ثبت نام منتشر شده و درباره شرایط به روز استخدام پیمانی، مدارک مورد نیاز و نحوه استخدام توضیحات بیشتری داده است. افرادی که موفق شوند در این آزمون ثبت نام کرده و امتیاز لازم را در هر دو مرحله آزمون کتبی و مصاحبه کسب کنند، می توانند برای مدت مشخص و کوتاهی به استخدام ارتش درآیند.
تفاوت استخدام پیمانی، قراردادی و رسمی
استخدام پیمانی، قراردادی و رسمی، سه مورد از رایج ترین نوع استخدام ها در سراسر کشور هستند. افراد جویای کار و همچنین کارفرمایانی که به دنبال استخدام باشند، اکثرا با این سوال مواجه می شوند که تفاوت استخدام پیمانی، قراردادی و رسمی چیست؟ تفاوت این سه نوع قرارداد در زمینه های مختلفی است که هر کدام باید به صورت جداگانه بررسی شود. در ادامه این بخش، تفاوت هر سه قرارداد با یک دیگر در زمینه های مختلف بررسی شده است.
| زمینه تفاوت | استخدام رسمی | استخدام پیمانی | استخدام قراردادی |
| مدت زمان قرارداد | برای مدت نامعین و دائمی، غیر قابل فسخ | برای مدت زمان معلوم، امکان تمدید وجود دارد | برای کوتاه مدت و مدت زمان معلوم، امکان فسخ یا تمدید وجود دارد |
| حقوق و مزایا | دارای حقوق و مزایای تعیین شده در وزارت کار | حقوق و مزایا در قرارداد مشخص شده و توسط کارفرما تعیین می شود | حقوق و مزایای زیادی نداشته و معمولا با توافق دو طرف تعیین می شود |
| بیمه و بازنشستگی | کارفرما موظف است که فرد را بیمه کند | بیمه کار و بازنشستگی به نیروی کار تعلق نمی گیر | نیروی کار از حق بیمه و بازنشستگی برخوردار نمی شوند |
همان طور که مشاهده می شود، در استخدام های رسمی، نیروی کار حقوق و مزایای بیشتری داشته و علاوه بر آن از امنیت شغلی هم برخوردار هستند. با وجود این که امکان اخراج در قراردادهای رسمی هم وجود دارد، اما کارفرما باید تمامی حقوق و مزایا را داده و دلیل کافی برای اخراج داشته باشد. در صورتی که امکان فسخ قرارداد یا عدم تمدید آن در استخدام پیمانی و استخدام قراردادی وجود دارد. نیروهای کاری که موفق به استخدام پیمانی در برخی از ارگان ها شده باشند، می توانند همچنین قرارداد خود را به صورت رسمی هم در بیاورند. اما باید توجه داشت که این موضوع تحت شرایط خاصی صورت خواهد گرفت.
مهم ترین مزیتی که استخدام رسمی نسبت به استخدام پیمانی یا استخدام قراردادی دارد، برخورداری از حق بیمه و بازنشستگی است. افرادی که با ارگانی قرارداد رسمی می بنند، باید حتما توسط کارفرما بیمه شده باشند. در غیر این صورت وزارت کار با کارفرما برخورد خواهد کرد. در صورتی که چنین قانونی برای استخدام های کوتاه مدت مانند پیمانی و قراردادی وجود ندارد. اما در استخدام های پیمانی و قراردادی هم در صورتی که کار برای فرد ایده آل و مناسب نباشد، می تواند به راحتی قرارداد را تمدید نکند.
حقوق استخدام پیمانی
مهم ترین سوالی که ممکن است درباره استخدام پیمانی برای افراد به وجود بیاید، درباره حقوق این نوع از استخدام است. بسیاری از افراد پیش از اقدام برای استخدام به صورت پیمانی در ارگان های مختلف، ابتدا می خواهند مطمئن شوند که حقوق مکفی دارد یا خیر؟ در راستای اهمیت اطلاع از پاسخ این سوال برای افراد جویای کار، در ادامه این بخش درباره حقوق استخدام پیمانی و مزایای تعلق گرفته به نیروی کار اطلاعات بیشتری ارائه شده است.
در بخش پیش هم به این موضوع اشاره شد که قراردادهای پیمانی شامل مزایایی مانند بیمه و بازنشستگی نمی شوند. اما سایر مزایایی مانند عیدی، سنوات، پاداش و حقوقی از این قبیل به آن ها تعلق خواهد گرفت. به طور معمول در متن قرارداد به مزایایی که به پرسنل پیمانی یک ارگان تعلق می گیرد به صورت کامل اشاره شده است. بنابراین توصیه می شود که برای اطلاع دقیق از این مزایا، حتما به متن قرارداد مراجعه شود. این حقوق و مزایا با توجه به ارگان مورد نظر هم می توانند متفاوت باشند.
در مورد حقوق استخدام پیمانی که به صورت ماهیانه پرداخت می شود، باید گفت که میزان این حقوق پرداختی با قرارداد رسمی چندان تفاوتی نداشته و بر پایه حقوق تعیین شده توسط وزارت کار است. افراد با توجه به تخصص، میزان تحصیلات، عنوان شغلی یا ارگان محل خدمت خود، می توانند حقوق های متفاوتی داشته باشند. در واقع فاکتورهای تعیین کننده حقوق نیروهای کار پیمانی، میزان توانایی و پایه حقوق تعیین شده توسط ارگان محل خدمت آن هاست. تنها تفاوت حقوق استخدام پیمانی با استخدام رسمی، در نحوه پرداخت حقوق است. حقوق استخدام رسمی از بودجه کشور و حقوق استخدام پیمانی از صندوق خود ارگان پرداخت می شود.
اگر بعد از خواندن این مقاله، سوال یا ابهامی در خصوص استخدام پیمانی داشتید هم می توانید با کارشناسان مرکز مشاوره بانک استخدام تماس بگیرید. کارشناسان بانک استخدام تمام سوالات شما را به کامل ترین شکل ممکن پاسخگو هستند.