طرح توجیهی کسب و کار

طرح توجیهی کسب و کار چیست؟

در دنیای کسب و کار، برنامه ریزی و تدوین طرح توجیهی کسب و کار از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. زیرا ارائه یک طرح مناسب می تواند امکان پذیر بودن و یا نبودن یک پروژه را مشخص نماید. ممکن است برای خیلی از افراد این سوال پیش آمده باشد که طرح توجیهی کسب و کار چیست؟ در این بخش از مقاله ضمن ارائه پاسخ این سوال، توضیحاتی در رابطه با طرح توجیهی ارائه شده است.

یک طرح توجیهی به عنوان نقشه ای راهبردی جهت راه اندازی و توسعه کسب و کار عمل خواهد کرد و شامل جزئیات مالی، بازاریابی، مدیریت و ... می باشد که به افراد در رسیدن به اهداف تجاری کمک شایانی می کند. در واقع طرح توجیهی کسب و کار سند مستند و مهمی است که در برگیرنده جزئیات کامل و جامعی از یک طرح کسب و کار بوده و جوانب مختلفی را دارد. این سند به صاحبان مالی، سرمایه‌ گذاران، بانک ‌ها و سایر عوامل کمک می‌ کند تا ضمن درک بهتری از طرح افراد، تصمیم‌ گیری بهتری درباره پشتیبانی مالی از کسب و کار آنان انجام دهند.

طرح توجیهی کسب و کار این امکان را برای افراد فراهم می نماید تا با دقت به جزئیات کسب و کار خود پرداخته و مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار دهند. همچنین از طریق طرح توجیهی کسب و کار افراد از صحت و قابلیت اجرایی بودن برنامه خود اطمینان حاصل نموده و می توانند ریسک ‌های مالی، عملیاتی را شناسایی کنند. علاوه بر این، طرح توجیهی با ارائه اطلاعات لازم درباره پتانسیل مالی، نقاط قوت و ضعف و نیز رونق بازار مرتبط با کسب و کار، به عنوان ابزاری موثر در جذب سرمایه‌ گذاران و دریافت تسهیلات بانکی نیز عمل خواهد کرد.

به طور کلی طرح توجیهی کسب و کار مستندی است که به نمایش جزئیات کسب و کار افراد پرداخته و با بررسی قابلیت دوام و پایداری پروژه، این اطمینان را به سرمایه گذاران و بانک ها می دهد که پروژه پیش رو بهترین فرصت است. 

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

انواع طرح توجیهی کسب و کار

طرح توجیهی کسب و کار که سندی جهت توصیف اهداف، مامویت ها، راهبرد ها و سایر موارد مرتبط با کسب و کار افراد می باشد، به عنوان یک سند استراتژیک جهت راه اندازی و توسعه کسب و کار استفاده شده و عملیاتی بودن یک پروژه و سود آوری آن را مورد بررسی قرار خواهد داد. طرح توجیهی کسب و کار انواع مختلفی دارد که در این بخش به معرفی انواع طرح ها پرداخته شده است.

انواع طرح توجیهی کسب و کار می تواند بر اساس محتوا، موضوع و هدف استفاده از آن دسته بندی شوند. از اصلی ترین انواع طرح توجیهی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

طرح توجیهی راه اندازی کسب و کار (Start-up Business Plan):

این نوع طرح توجیهی برای کسب و کار های راه اندازی شده و جدید استفاده می گردد. هدف اصلی این طرح توجیهی ارائه توضیحاتی در رابطه با انواع ایده کسب و کار، تحلیل بازار، برنامه راهبردی، ساختار سازمانی، مدل درآمد و هزینه، تعیین راهکار های مالی و تجاری و... می باشد. در واقع در این طرح توجیهی به بررسی پتانسیل رشد و سودآوری در آینده پرداخته خواهد شد.

طرح توسعه کسب و کار (Business Expansion Plan):

این نوع طرح توجیهی برای کسب و کار هایی استفاده شده که قصد توسعه و گسترش داشته باشند. طرح توسعه کسب و کار شامل بررسی راهکار های توسعه، تحلیل بازار گسترده تر، برنامه راهبردی برای توسعه محصولات، خدمات یا بازار های جدید، مدل مالی و هزینه ‌ها، و برنامه مدیریتی جهت توسعه پایدار می باشد.

هر یک از انواع طرح های توجیهی کسب و کار نیازمند بررسی همه جانبه و دقیق از بازار، رقبا، مالی و سایر عوامل تعیین کننده می باشد. با توجه به این امر که هر کسب و کار ساختار مختص به خود را دارد، لذا انتخاب نوع طرح توجیهی مناسب بر اساس نیاز ها و اهداف کسب و کار بسیار پر اهمیت می باشد.

طرح توجیهی کسب و کار های کوچک

با توجه به توضیحاتی که در رابطه با طرح توجیهی کسب و کار ارائه شد، ممکن است بسیاری از افراد به این نتیجه رسیده باشند که طرح توجیهی مختص کار های بزرگ بوده و برای انجام کسب و کار های کوچک نیازی به داشتن طرح توجیهی کسب و کار نمی باشد. در صورتی که کسب و کار های کوچک نیز به آن نیاز دارند زیرا در آینده می توانند بسیار پیشرفت کرده و فعالیت خود را گسترش دهند. در این بخش توضیحاتی از طرح توجیهی کسب و کارهای کوچک ارائه شده است.

نخستین گام برای نوشتن طرح توجیهی کسب و کارهای کوچک تحقیقات میدانی می باشد. بدین ترتیب افراد می بایست ضمن بررسی علایق و نیازهای محیط، بازار را تحت عنوان فضای ایده آل بررسی نمایند. همچنین از آن جایی که طرح مالی از اصلی ترین موارد می باشد، لذا در نظر گرفتن هزینه های اجاره مکان ( در صورت استیجاری بودن مکان) تجهیزات، مواد اولیه و سایر هزینه ها بسیار حائز اهمیت می باشد. برای شناسایی نقاط ضعف و قوت می توان از پیش بینی های مالی و ترازنامه استفاده نمود.

علاوه بر موارد ذکر شده در نظر گرفتن طرح بازاریابی نیز الزامی می باشد. افراد با استفاده از روش های مختلف تبلیغات نظیر: تبلیغات محلی و رسانه های اجتماعی به ایجاد ارتباط موثر با مشتریان پرداخته و این امر به معرفی کسب و کار به سایر افراد و جذب مشتری کمک شایانی خواهد کرد.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

نحوه نوشتن طرح توجیهی کسب و کار

نوشتن طرح توجیهی کسب و کار از موضوعات مهم و ضروری در انجام پروژه های کسب و کار می باشد. این طرح به افراد و شرکت ها کمک می کند تا قدرت پیش بینی تاثیرات مالی، اقتصادی و بازاریابی را داشته باشند. نوشتن طرح توجیهی کسب و کار کوچک​ یا بزرگ می‌ تواند برای بسیاری از افراد فرآیندی پیچیده ای باشد، لذا در این بخش از مقاله نحوه نوشتن آن مورد بررسی قرار داده شده است.

گام نخست:

برای شروع افراد می بایست با معرفی کوتاهی از کسب و کار، هدف اصلی طرح توجیهی خود را شرح داده و توضیح دهند که چرا این طرح توجیهی نوشته شده و در برگیرنده چه چالش ‌ها و یا فرصت ‌هایی می باشد. 

تحلیل بازار:

در مرحله بعدی افراد می بایست به تحلیل بازار بپردازند. این تحلیل شامل: توصیف بازار هدف، اندازه بازار، رقبا، مشتریان هدف، نیاز ها و تمایلات آنها می باشد. علاوه بر آن به تحلیل PESTEL (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، محیطی و حقوقی) نیز اشاره نماید.

معرفی محصول و خدمات:

با معرفی محصول و یا خدمات، افراد می بایست به ارائه توضیحاتی در رابطه با جزئیات محصول یا خدمات خود بپردازند. این جزئیات شامل ویژگی ‌ها، مزایا، تفاوت ‌ها نسبت به رقبا و نیاز های مشتریان می باشد.

برنامه بازاریابی:

در این مرحله می بایست برنامه بازاریابی که شامل استراتژی بازاریابی، کانال ‌های توزیع، تعیین قیمت، تبلیغات و روش ‌های فروش ارائه گردد.

ساختار سازمانی:

در این بخش به ساختار سازمانی کسب و کار پرداخته و توضیح داده شود که کسب و کار چگونه سازمان‌ دهی شده و چه نیرو هایی در آن وجود دارند.

مدل مالی:

در این مرحله می بایست به جزئیات مالی طرح توجیهی پرداخته شود. این بخش شامل سرمایه‌ گذاری اولیه، هزینه ‌ها، درآمد ها، سود آوری، نقدینگی و پیش ‌بینی مالی می باشد.

ریسک و مدیریت ریسک:

با شناسایی ریسک ‌های مرتبط با کسب و کار به بررسی راهکار های مدیریتی و همچنین ارائه راه حل هایی جهت کاهش و مدیریت ریسک ‌ها مطرح گردد.

مرحله آخر:

در آخرین مرحله افراد می بایست به اهمیت و نتیجه طرح توجیهی خود اشاره کرده و همچنین برخی از چالش ‌ها، فرصت‌ ها و توصیه ‌های مرتبط با اجرای طرح را ذکر نمایند.

به طور کلی برای نوشتن طرح توجیهی کسب و کار افراد حتما باید به نیازها و الزامات خاص کسب و کار خود توجه نموده و اطلاعات بیشتری را بر اساس موضوع و صنعت مورد نظر جستجو نمایند. زیرا این سند می بایست بتواند تمام جنبه های اقتصادی، مالی و بازاریابی پروژه را پوشش داده و به شرکت ها در گرفتن تصمیمی آگاهانه کمک نماید.

دانلود نمونه طرح توجیهی کسب و کار

با توجه به توضیحات ارائه شده در بخش های قبل برای طی کردن روند کسب و کار به بهترین نحو، نیاز به یک برنامه و استراتژی می باشد که افراد با توجه به آن فعالیت نمایند. با توجه به اهمیت داشتن طرح توجیهی در انواع کسب و کار ها، لذا در این بخش به بررسی و دانلود نمونه طرح توجیهی کسب و کار پرداخته شده است.

نوشتن طرح توجیهی کسب و کار فرآیندی جامع جهت نشان دادن جزئیات و جوانب مختلف کسب و کار افراد بوده که شامل اطلاعات مختلفی از قبیل محصول یا خدمات، بازار هدف، تحلیل رقبا و... می باشد. در ادامه نمونه طرح توجیهی کسب و کار جهت راه اندازی کافه ارائه شده است. این طرح توجیهی به منظور راه‌ اندازی یک کافه سالم در شهر ارائه می گردد که هدف اصلی آن ارائه یک محیط دوستانه و سالم برای مردم، همراه با ارائه محصولات با کیفیت و سالم می باشد. 

تحلیل بازار:

با توجه به رشد جامعه و افزایش آگاهی مردم از سبک زندگی مدرن، بازار برای کافه ‌های شهر رونق خوبی داشته. با توجه به تحقیقات بازار، مشتریان هدف این کافه شامل جوانان، خانواده‌ ها و افرادی می باشند که تمایل به استفاده از محصولات کافه ای باکیفیت و سالم را دارند. در حال حاضر، کافه های بسیاری وجود دارند اما با راه اندازی کافه ای که تاکید آن ارائه محصولات سالم می باشد، فضایی برای رشد و گسترش وجود دارد.

محصولات و خدمات:

این کافه قصد دارد تا به ارائه محصولات تازه و سالمی که شامل: نوشیدنی ‌های طبیعی، آبمیوه ‌های تازه، تنقلات سالم و غذا های سالم از جمله انواع سالاد و ساندویچ ‌های تازه و سبک می باشد، بپپردازد. همچنین، خدماتی نظیر دسترسی به اینترنت، محیط دوستانه و صمیمی، تامین مکانی برای کار با لپ ‌تاپ و گفتگو با دوستان را نیز فراهم می نماید.

برنامه بازاریابی:

به منظور جذب مشتریان، از استراتژی ‌های بازاریابی متنوعی از جمله: تبلیغات در رسانه‌ های محلی، استفاده از رسانه ‌های اجتماعی، ترویج محصولات سالم در رویداد ها و جوامع محلی، ارائه تخفیفات و پیشنهاد های ویژه به مشتریان جدید، ایجاد ارتباط نزدیک با مشتریان از طریق نظرسنجی‌ ها و ... استفاده می گردد.

ساختار سازمانی:

بدین ترتیب ساختار سازمانی که شامل نیروی انسانی، وظایف و مسئولیت ها، زنجیره تامین و... می باشد، مشخص می گردد. 

برنامه مالی:

این کافه با استفاده از مشاوران مالی و حسابداران حرفه ای اقدام به بررسی جنبه های مالی و مالیاتی کسب و کار پرداخته است.همان گونه که ملاحظه شد، نوشتن طرح توجیهی فرآیند سختی نداشته و افراد به آسانی می توانند نسبت به نوشتن انواع طرح توجیهی کسب و کار اقدام نمایند.

سایت ها و منابع آنلاین آموزشی مختلفی اقدام به ارائه انواع طرح های توجیهی کسب و کار نموده اند و افراد با مراجعه به این سایت ها می توانند نسبت به دانلود نمونه طرح های توجیهی اقدام نمایند. برخی از این سایت ها عبارتند از:

 سایت U.S. Small Business Administration: 

این سایت دارای بخشی به نام "Business Plan Tool" می باشد که در ساختن یک طرح توجیهی کسب و کار به افراد راهنمایی کاملی ارائه می دهد. این سایت شامل راهنما، نمونه ‌ها و قالب ‌هایی می باشد که افراد می توانند از طریق آن ها برای ساختن طرح توجیهی خود استفاده نمایند.

سایت Bplans: 

این سایت امکان دانلود نمونه ‌طرح توجیهی کسب و کار را در انواع گونه‌ ها و صنایع فراهم نموده است. افراد بر اساس نوع کسب و کار خود، امکان مشاهده و دانلود نمونه ‌های مرتبط را خواهند داشت.

سایت SCORE:

این سازمان غیرانتفاعی به ارائه مشاوره رایگان به کارآفرینان و صاحبین کسب ‌وکارها می پردازد. همچنین با قرار دادن منابع مختلفی از نمونه طرح ‌های توجیهی کسب و کار در وب سایت، امکان دانلود نمونه و استفاده از آن ها را برای افراد فراهم ساخته اند.

سایت Entrepreneur:

 این سایت منابع آموزشی و ابزار هایی را از طریق بخش "Business Plans" این سایت در اختیار کارآفرینان قرار خواهد داد و بدین ترتیب افراد امکان مشاهده انواع نمونه ‌های طرح توجیهی کسب و کار و الهام گیری از آن ها را خواهند داشت.

نکته ای که همواره می بایست به آن توجه شود این است که هر طرح توجیهی باید بر اساس نیاز ها و شرایط خاص کسب و کار افراد تنظیم گردد. افراد می بایست این نمونه ‌ها را به عنوان الگو و راهنمای کلی مشاهده کرده به تطبیق آنها با توجه به نیاز های خود بپردازند. همچنین، همواره منابع معتبر و قابل اعتماد را بررسی کرده و با مشاوران و کارشناسان این حیطه مشورت نمایند.

مزایای داشتن طرح توجیهی کسب و کار

طرح توجیهی کسب و کار ابزاری حیاتی برای راه‌ اندازی و کسب موفقیت در کسب و کارها می باشد. با توجه به توضیحات ارائه شده در رابطه با طرح توجیهی کسب و کار در بخش های قبل، حال به بررسی مزایای داشتن یک طرح توجیهی پرداخته شده است.

طرح توجیهی کسب و کار، امکان تجزیه و تحلیل دقیق و جامعط از عملکرد و نیازهای کسب و کار را فراهم نموده و با ارائه اطلاعات دقیق و جامع در گرفتن تصمیمات بهتر در زمینه های مختلفی همچون استراتژی ها، بازاریابی، منابع مالی و... به کارآفرینان کمک شایانی خواهد کرد.

همچنین داشتن یک طرح توجیهی کامل و قابل اعتماد می‌تواند در جذب سرمایه‌ گذاران بیشتر و بهتر تاثیرگذار باشد. زیرا با ارائه داده‌ ها و اطلاعات دقیق در مورد پتانسیل سود آوری و ریسک ‌های مرتبط با کسب و کار، طرح توجیهی می‌ تواند علاوه بر به دست آوردن اعتماد سرمایه‌ گذاران، دریافت منابع مالی جهت راه ‌اندازی و توسعه کسب و کار را آسان ‌تر سازد.

طرح توجیهی کسب و کار در انجام برنامه‌ ریزی دقیق جهت مدیریت کسب و کار تاثیر گذار بوده و با تعیین اهداف مشخص، استراتژی ‌های موثر و برنامه ‌های عملیاتی دقیق در رسیدن به اهداف کسب و کار نقش مهمی را ایفا می کند. این برنامه با ارائه اطلاعات و فرصت ‌های کاری به صورت شفاف و دقیق، می‌ تواند افراد را متقاعد کند که در کسب و کار شرکت کرده و توانمندی‌ ها و منافع خود را با کسب و کار هماهنگ نمایند.

داشتن طرح توجیهی کسب و کار این امکان را فراهم می‌سازد تا با شناسایی و مدیرت ریسک ‌های مرتبط با کسب و کار به تحلیل دقیق بازار، رقبا، مشتریان و محیط کسب و کار پرداخته و این امر در کاهش ریسک‌ و افزایش اطمینان تاثیرگذار می باشد.

به طور کلی طرح توجیهی کسب و کار ابزاری بسیار مهم جهت راه‌ اندازی و موفقیت کسب و کار افراد می باشد که به پیشروی و موفقیت افراد کمک شایانی می نماید. داشتن یک طرح توجیهی می تواند از فرآیند تصمیم ‌گیری و اجرای کسب و کار پشتیبانی کرده و راهی موثر برای دستیابی به اهداف افراد باشد.

اگر بعد از خواندن این مقاله، سوال یا ابهامی در خصوص طرح توجیهی کسب و کار داشتید هم می توانید با کارشناسان مرکز مشاوره بانک استخدام تماس بگیرید. کارشناسان بانک استخدام تمام سوالات شما را به کامل ترین شکل ممکن پاسخگو هستند.