برای مشاوره سوء پیشینه برای استخدام
برای مشاوره سوء پیشینه برای استخدام
استخدام شدن در شرکت ها، سازمان ها و ارگان های مختلف شرایط متفاوتی دارد. در این بین یک مورد که تقریبا در بین همه استخدامی ها مشترک است و به نوعی شرایط عمومی محسوب می شود، مسئله سوء پیشینه برای استخدام است. چراکه بر اساس قانون، ارتکاب به برخی از جرائم منجر به محرومیت های اجتماعی به ویژه ممنوعیت استخدام می شود.
یکی از سوالات متداولی که برای متقاضیان در این مورد مطرح می شود آن است که تاثیر سابقه کیفری به چه مواردی مربوط می شود و یا اینکه تاثیر سوء پیشینه برای استخدام تا چه مدت پایدار است؟ از سوی دیگر با توجه به حساسیت برخی از ارگان ها، باید دید که آیا سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام اثر گذار است یا خیر؟
مقاله حاضر به بررسی سوالات ذکر شده پرداخته و پاسخ های قانونی را ارائه می دهد. همچنین به دلیل آنکه بسیاری از متقاضیان با نحوه استعلام و دریافت گواهی سوء پیشینه برای استخدام و تاثیر سابقه کیفری در کار اعضای خانواده در استخدام آشنایی ندارند، تمامی مراحل لازم جهت انجام این امور با جزئیات شرح داده خواهد شد.
سوء پیشینه برای استخدام
افرادی که تا به حال متقاضی استخدام دولتی و خصوصی بوده اند، حتما می دانند که یکی از شرایط مهم عمومی جهت پذیرفته شدن در شغل مورد نظر، نداشتن سابقه کیفری می باشد. دلیل این امر نیز آن است که شخص داوطلب بایستی علاوه بر برخورداری از صلاحیت های علمی و مهارتی، قابل اعتماد هم باشد و بتوان امور محوله را به او سپرد.
داشتن یا نداشتن سوء پیشینه برای استخدام از طریق گواهی سوء پیشینه مشخص می شود. این گواهی نشان می دهد که آیا شخص در گذشته جرمی را مرتکب شده است یا خیر و اینکه آیا از نظر استخدامی مشکلی دارد یا نه. در واقع هدف اصلی این قانون به نوعی تنبیه مجرم جهت عدم میل به تکرار آن در کار و در آینده است.
گفتنی است که در گواهی عدم سوء پیشینه تنها مواردی درج می شود که طبق قانون به عنوان سوء سابقه محسوب می شوند. همچنین در این گواهی مشخص می گردد که جرائم فرد در گذشته چه نوعی بوده و چه مجازاتی برای آن تعیین شده است. از این رو در صورت داشتن سوء سابقه نباید چندان نگران انعکاس جزئیات مربوط به محکومیت خود بود، زیرا مراتب محکومیت تنها در پیشینه کیفری درج می شوند و در گواهی چیزی ثبت نخواهد گردید.
برخی از افراد تصور می کنند که بمحض وارد شدن یک اتهام و یا بازداشت موقت در زندان، سوء پیشینه برای آن ها منظور می شود و از استخدام شدن محروم می شوند. این در حالی است که تاثیر سابقه کیفری تنها زمانی به محرومیت اجتماعی منجر می شود که جرم مرتکب شده به اثبات رسیده و در سابقه فرد ثبت گردد.
از سوی دیگر همه جرائم اثبات و تائید شده، به عنوان سوء پیشینه برای استخدام محسوب نشده و بر طبق قانون، محکومیت موثر کیفری شامل جرایم درجه یک تا پنج می شود، در غیر این صورت تاثیری در این مورد نخواهد داشت. در زیر بیان شده است که بر اساس این قانون چه جرایمی مانع استخدام می شود.
هفت سال محکومیت برای مجازات های سالب حیات
حبس ابد
سه سال محکومیت برای مجازات قطع عضو به شرطی که دیه جنایت مربوطه بیشتر از نصف یه مجنی علیه باشد، نفی بلد
دو سال محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در مواردی که دیه جنایت نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد
حبس تا درجه چهار
حبس درجه پنج
محکومیت نفی بلد
به مجازات های فوق، سوء پیشینه موثر گفته می شود. چراکه در آن ها علاوه بر مجازات اصلی، مجازات فرعی که همان محرومیت از حقوق اجتماعی است نیز اعمال خواهد شد. اما اگر جرمی جزو موارد ذکر شده نباشد، از قانون مجازات تبعی پیروی نکرده و تاثیری از نظر محرومیت از استخدام نخواهد داشت.
تاثیر سوء پیشینه برای استخدام
گرچه در توضیحات بالا موارد موثر در سوء پیشینه برای استخدام ذکر شد، اما ممکن است سوالات متعددی در این باره برای متقاضیان مشاغل مختلف به وجود بیاید. از جمله اینکه تاثیر سوء پیشینه برای استخدام شامل کدام انواع استخدامی ها می باشد؟ آیا محرومیت های اجتماعی ناشی از داشتن سوء سابقه دائمی یا پس از مدتی از بین می رود؟
در پاسخ سوال اول باید گفت که بر اساس ماده 62 قانون مجازات اسلامی، افرادی که مرتکب جرایم ذکر شده در بالا شده اند، حق انتخاب یا استخدام شدن در یک سری مشاغل و منصب های دولتی و غیر دولتی را ندارند. این مشاغل در 8 مورد دسته بندی شده اند که به شرح زیر می باشند.
برگزیده شدن به عنوان رئیس جمهور یا برگزیده شدن در مجلس شورای اسلامی، خبرگان و عضویت در شورای نگهبان
پیوستن و عضو شدن در شوراها، انجمن ها و یا سایر جمعیت های انتخاب شده به وسیله قانون
عضو شدن در هیئت های منصفه و امنا
استخدام شدن در شغل های آموزشی و روزنامه نگاری
استخدام شدن در وزارت خانه ها همانند استخدام وزارت نیرو و...، شرکت ها، موسسه ها و سازمان ها دولتی، موسسه های ارائه دهنده خدمات عمومی، شهرداری ها، اداره های مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان . نهادهای انقلابی
وکالت دادگستری، تصدی دفاتر اسناد رسمی، ازدواج، طلاق و دفتریار
شاغل شده به عنوان داور و کارشناس مراجع رسمی
استفاده کردن از مدال ها، و نشان های دولتی و عناوین فتخاری
سوال دیگری که در مورد تاثیر سوء پیشینه برای استخدام در کار مطرح شد، مدت زمان ماندگاری این تاثیر می باشد. گفتنی است که اگر فردی مرتکب یک جرم قابل گذشت شود و بعد از صدور قطعی حکم شاکی یا مدعی خصوصی به مجرم رضایت بدهد، نه تنها اجرای حکم متوقف می شود بلکه به عنوان سوء پیشینه برای استخدام محسوب نشده و اثر آن از بین می رود. همچنین چنانچه پس از گذشت مدت محکومیت های ذکر شده در بالا، فرد اعاده حیثت می شود و تاثیر سابقه کیفری او رفع می گردد.
نکته دیگر آنکه اگر جرم مرتکب شده جزء موارد فوق نباشد، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری فرد درج می شود اما این امر در گواهی سوء پیشینه که توسط مراجع ذی صلاح صادر می شود، ذکر نخواهد شد. مگر آنکه مراجع قضایی درخواست تعیین یا بازنگری در مجازات دهند.
سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام
یک پرسش متداول که احتمالا در مورد تاثیر سابقه کیفری برای اغلب افراد مطرح می شود این است که آیا سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام تاثیرگذار است؟ یعنی ممکن است سابقه دار بودن یکی از افراد خانواده یا خویشاوندان، امتیاز منفی برای استخدام شدن ما داشته باشد یا در این مورد مشکلی به وجود آورد؟
پاسخ این سوالات به دو عامل بستگی دارد. ابتدا باید دید استخدام مربوط به کدام شغل و کدام ارگان است. چراکه در برخی از ارگان ها همچون سازمان های قضایی، نیروهای نظامی، اطلاعات، سازمان های سیاسی و ... این موضوع دارای اهمیت بوده و ممکن است سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام اشکال ایجاد نماید. این در حالی است که در برخی از ارگان ها، شرکت ها، سازمان ها، موسسات دولتی و خصوصی وجود این موضوع چندان اهمیتی نداشته باشد.
مورد دوم این است که آیا فرد دارای سابقه از اعضای درجه یک خانواده است یا اینکه از اقوام درجه دو و سه می باشد. بر این اساس، در بعضی از ارگان ها از تاثیر سابقه کیفری اعضای درجه یک خانواده بر استخدام را نمی توان نادیده گرفت، اما سابقه دار بودن اقوام درجه دو و سه چندان اثری در گزینش ندارد. همچنین، نوع جرم و تاثیر سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام نیز عاملی دیگر است.
استعلام سوء پیشینه برای استخدام
حال که تاثیر و ضرورت دریافت سوء پیشینه مشخص شد، باید دید که چگونه می توان از این مدرک استعلام گرفت. به طور کلی استعلام سوء پیشینه برای استخدام به دو روش حضوری و اینترنتی امکانپذیر است. در روش حضوری که قبلا بیشتر رواج داشت، افراد باید به یکی از دفاتر پلیس + 10 مراجعه کرده و در آنجا با ارائه مدارک و اطلاعاتی همچون مدارکی اصل شناسنامه، کارت ملی، عکس بیومتریک، فرم درخواست، و هزینه برای دریافت این گواهی درخواست دهند.
روش دوم استعلام سوء پیشینه برای استخدام به صورت اینترنتی بوده و متقاضیان بایستی با مراجعه به سامانه ثنا که به نوعی زیر مجموعه سامانه عدل است وارد شده و از طریق کد ملی یا کد رهگیری از سوء پیشینه خود استعلام بگیرند. نکته قابل ذکر آن است که برای انجام این استعلام ابتدا باید در سامانه مذکور به نشانی adliran.ir درخواست خود را ثبت و سپس استعلام گرفت. در زیر نحوه ثبت این درخواست به صورت گام به گام ذکر شده است.
کاربر باید سامانه ثنا به آدرس adliran.ir را در مرورگر جستجو نماید
در صفحه اصلی این سامانه گزینه ای تحت عنوان " سامانه گواهی عدم سوء پیشینه" وجود دارد که باید روی آن کلیک کرد
در مرحله بعد می بایست شماره ملی و رمز عبوری که در زمان ثبت نام اخذ شده را در فیلدهای مربوطه وارد کرد
حال می بایست در صفحه زیر، گزینه " ثبت درخواست گواهی عدم سوء پیشینه " را انتخاب نمود
پس از انجام مراحل فوق، یک صفحه باز می شود که در آن عبارت " آیا درخواست گواهی سوء پیشینه جدید موافق هستید؟" ذکر شده است و در آن باید روی گزینه " بلی" کلیک کرد. در مراحل بعد نوبت به انتخاب نوع سازمان درخواست دهنده و پرداخت هزینه می رسد. این توضیحات مربوط به استعلام سوء پیشینه برای استخدام با کد ملی بود. برای انجام این کار از طریق کد رهگیری نیز لازم است به سامانه عدل ایران مراجعه شود.
دریافت گواهی عدم سوء پیشینه برای استخدام
همانطور که گفته شد، استعلام و دریافت گواهی عدم سوء پیشینه برای استخدام به دو شکل اینترنتی و حضوری امکانپذیر است. وقتی که متقاضی درخواست خود مبنی بر صدور این گواهی را ارائه داد، بسته به روشی که اقدام کرده است، زمان و نحوه دریافت آن نیز می تواند متفاوت باشد.
در شیوه حضوری، ابتدا فرد باید مدارک ذکر شده در بالا را به یکی از دفاتر خدمات الکترنیک انتظامی که همان پلیس +10 است تحویل داده و اثر انگشت خود را ثبت نماید. سپس هزینه مربوطه از شخص اخذ و گواهی به آدرس محل سکونت وی ارسال می شود. زمان دریافت گواهی عدم سوء پیشینه برای استخدام به این روش ممکن است چند روز (7 الی 10) روز به طور انجامد.
اما مراحل دریافت در روش اینترنتی بسیار سریع تر است. چراکه وقتی متقاضی به سامانه مربوطه مراجعه و مراحل لازم را انجام دهد، نتیجه حداکثر ظرف 3 ساعت مشخص شده و کاربر با کلیک بر روی گزینه ای تحت عنوان " مشاهده ابلاغیه می توان آن را مشاهده و سپس چاپ کند.
اگر بعد از خواندن این مقاله، سوال یا ابهامی در خصوص سوء پیشینه برای استخدام داشتید هم می توانید با کارشناسان مرکز مشاوره بانک استخدام تماس بگیرید. کارشناسان بانک استخدام تمام سوالات شما را به کامل ترین شکل ممکن پاسخگو هستند.
پاسخ مشاور: سلام چه آزمون مدنظرتونه؟