استخدام قراردادی

استخدام قراردادی چیست؟

در کشور سالانه استخدام نیروی کار به چند صورت از قبیل استخدام رسمی، پیمانی و قراردادی صورت می گیرد که هر کدام از این ها نیز دارای ویژگی های منحصر به خود می باشد. در این میان، در سال های اخیر عبارت استخدام قراردادی بسیار بیشتر از گذشته مشاهده می شود که بسیاری از مراکز و نهادهای خصوصی و دولتی بخشی از نیروی دولتی خود را بدین طریق تامین می کنند.

اما منظور از انواع استخدام قراردادی چیست؟ در تعریف آن می توان گفت که استخدام قراردادی همانطور که از نام آن برمی آید، بر اساس انعقاد یک قرارداد مشخص بین کارفرما و کارجو شکل گرفته و مسائلی همچون مدت زمان همکاری و میزان حقوق دریافتی نیز در آن تعیین می گردد. اما این قراردادها نیز خود به سه نوع دسته بندی می شوند.

دسته اول را استخدام قراردادی دائمی یا غیر موقت می نامند. با توجه به نام آن نیز می توان متوجه شد که مطابق با این قرارداد، مدت همکاری مشخص نیست و در واقع کارفرما مایل است تا شخص را به دلیل داشتن تخصص و تجربه بالا همواره در کنار مجموعه خود داشته و تا زمانی که مرکز مربوطه وجود دارد، همکاری نیز ادامه خواهد داشت.

دسته دوم تحت عنوان قرارداد موقت شناخته می شود. از جمله شرایط استخدام قراردادی موقت این است که مدت همکاری باید حتما توسط طرفین مشخص و به امضا برسد. به عنوان مثال، یکی از بارزترین نمونه های این نوع قرارداد را می توان در میان معلمان حق التدریس مشاهده کرد که به موجب آن معلم متعهد می شود تا برای یک مدت معین یعنی 9 ماه تحصیلی در مدرسه کار کرده و به ازای مبلغ مشخصی حقوق دریافت نماید. البته این قراردادها لزوما به صورت ماهانه نبوده و ممکن است معیار قرارداد به صورت تعداد ساعت، روز، یا هفته نیز باشد.

دسته سوم، قرارداد کار معین است. اما شرایط استخدام قراردادی شامل چه مواردی می شود؟ این نوع قراردادها غالبا برای کارهای معین و پروژه ای بسته شده و شخص متعهد می شود تا به اتمام رسیدن پروژه احداث جاده مشغول به کار بوده و در ازای آن حقوق دریافت نماید. البته هیچ کدام از طرفین حق فسخ این قرارداد را نداشته و اتمام همکاری تنها با توافق طرفین امکانپذیر خواهد بود.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

زمانبندی استخدام قراردادی

با توجه به آنکه افرادی جویای کار در کشور ما درصد قابل ملاحظه ای را به خود اختصاص داده و شاید اشتغال در کارهای رسمی برای همه آن ها میسر نباشد، شغل های قراردادی از متقاضیان زیادی برخوردار است. به همین دلیل نیز این افراد ممکن است به دنبال آگاهی از زمان ثبت نام یا شرکت در اینگونه استخدامی ها باشند.

حقیقت این است که زمانبندی استخدام قراردادی به هیچوجه مشخص نبوده و نمی توان یک تاریخ معین را در اینجا برای آن عنوان کرد. چراکه هر شرکت، سازمان، ارگان یا مرکزی بسته به نیاز خود ممکن در زمان متفاوتی اقدام به جذب نیرو کرده و تنها در یک بازه زمانی مشخص نیز برای آن تعیین کند.

با این حال زمانبندی انواع استخدام قراردادی معمولا توسط نهاد مربوطه به روش های مختلفی اطلاع رسانی می شود. به عنوان مثال یکی از اصلی ترین این روش ها، انتشار اطلاعیه در سایت های استخدام کاریابی می باشد که هر روزه حجم زیادی از موارد این چنینی را منتشر می کنند. همچنین، برخی از شرکت ها در وبسایت ویژه خود و یا از طریق درج آگهی در جراید کثیرالانتشار زمان انجام ثبت نام را قید می کنند. 

البته برخی از مراکز و سازمان ها همچون مدارس معمولا هر ساله ثبت نام واجدین شرایط استخدام قراردادی را در یک بازه زمانی خاص، مثلا تابستان یا اوایل مهر انجام می دهند و بدین ترتیب توصیه می شود تا داوطلبان پیگیر اطلاعیه های مربوطه باشند تا برای نام نویسی به موقع اقدام کنند.

شرایط استخدام قراردادی

بر اساس قوانین مربوطه، مراکز و ادارات دولتی تنها 10% از کل نیروی خود را می توانند به صورت قراردادی تامین کنند و برای این منظور نیز باید افرادی انتخاب شوند که از شرایط لازم برخوردار باشند. با این حال باید گفت که شرایط استخدام قراردادی در هر کدام از سازمان ها و شرکت های دولتی یا خصوصی با توجه به شغل مورد تقاضا و همچنین سیاست های مدیریتی متفاوت می باشد.

البته این مورد معمولا در فراخوان یا آگهی های ثبت نام اطلاع رسانی شده و شخص در صورت برخورداری یا موافقت با آن ها می تواند فرم درخواست همکاری را تکمیل کند. در این راستا شرایطی مانند داشتن مهارت و تخصص کافی، مدرک تحصیلی مورد نیاز، حداقل و حداکثر سن مجاز و ... از جمله شرایط استخدام قراردادی می باشد.

همچنین مطابق با ماده قانون کار، در مواردی مانند قرارداد کار موقت شرایط فسخ قرارداد بدین صورت است که فسخ قرارداد تنها در صورت فوت کارگر، از کارافتادگی کارگر، بازنسشتگی، استعفای کارگر، عدم انجام ووظایف محوله و یا نقض آئین نامه های انضباطی امکانپذیر خواهد بود. همچنین پس از اتمام قرارداد، در صورت تمایل طرفین می توان یک قرارداد مجدد منعقد نمود.

همچنین برای مواقعی که کارفرما تجربه قبلی کار با کارجو را نداشته و قصد سنجش او را داشته باشد، می تواند از قراردادهای کارآموزی یا کار آزمایشی استفاده کند. در این بین، قراداد کارآموزی تنها برای افراد دارای کم مهارت بوده و همچنین نوجوان در حین استخدام آموزش می بیند. قرارداد کار آزمایشی نیز به منظور آشنایی بیشتر طرفین در نظر گرفته می شود.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

مدارک لازم برای استخدام قراردادی

معمولا افرادی که از شرایط استخدام قراردادی برخوردارند، بایستی در زمان انعقاد قرارداد یک سری مدارک را ارائه دهند. البته لیست این مدارک بسته به عواملی همچون نوع شغل، نظر کارفرما، نوع قرارداد و ... می تواند متفاوت باشد. بخش زیادی از این اطلاعات و مدارک در فرم ثبت نام یا قرارداد ارائه می شود.

اما تعداد دیگر مدارک لازم برای انواع استخدام قراردادی که در واقع شامل اصلی و کپی مستندات می شود را باید تحویل کارفرما داد که زمان و مکان آن نیز توسط مسئول مربوطه تعیین می شود. با این حال به طور کلی یک سری مدارک غالبا در چنین استخدامی هایی خواسته می شود که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

عکس پرسنلی جدید متقاضی

کپی و اصل صفحات شناسنامه

کپی و اصل کارت ملی

گواهی عدم سوء پیشینه کیفری

کارت پایان خدمت برای آقایان

کپی مدرک تحصیلی

اطلاعات و مدارک مربوط به سوابق کاری مرتبط

سفته یا چک ضمانت

گفتنی است که اگر استخدامی از طریق آزمون صورت گیرد، مدارک لازم برای استخدام قراردادی ذکر شده در بالا معمولا در زمان مصاحبه درخواست می شوند. اما اطلاعات مورد نیاز آزمون کتبی در مرحله ثبت نام به صورت اینترنتی ارائه شده و شامل مواردی مانند مشخصات فردی و شناسنامه ای، سوابق تحصیلی، آدرس و شماره تماس و ... در فرم تقاضانامه وارد می شوند. 

نحوه استخدام در مشاغل قراردادی

در کنار تمام مسائل دیگر، نحوه استخدام در مشاغل قراردادی نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است، چراکه متقاضیان می خواهنند بدانند که چگونه باید برای ثبت نام و ارسال رزومه اقدام کنند. برای این امر دو مسیر کلی برگزاری آزمون متمرکز استخدامی و یا انتشار فراخوان های غیر متمرکز وجود دارد.

نحوه استخدام در مشاغل قراردادی در آزمون های متمرکز بدین صورت است که نهاد مربوطه یک دفترچه راهنما یا متن اطلاعیه در سایت خود و یا سایر سایت های استخدام و کاریابی منتشر کرده و در آن مواردی همچون زمان، شرایط و مدارک لازم ذکر می شود. بدین ترتیب، داوطلبان بایستی به سایت مربوطه مراجعه و ثبت نام کرده و در آزمون کتبی شرکت کنند. در چنین آزمون هایی یک مرحله مصاحبه نیز برای پذیرفته شدگان مرحله اول در نظر گرفته می شود.

همچنین برخی از ادارات و نهادها بدون برگزاری آزمون و تنها از طریق فراخوان نیروی خود را به صورت قراردادی تامین می کنند. در چنین مواردی متقاضیان می توانند به سامانه مرکز مربوطه و یا سایت های استخدام و کاریابی مراجعه کرده و در آنجا در بخشی که با عنوان "ارسال رزومه" مشخص شده است، فرم تقاضانامه یا رزومه خود را ارسال نمایند.

تفات نیروی شرکتی، پیمانی با قراردادی

همانطور که قبلا اشاره شد، استخدامی های غیررسمی در انواع مختلفی اعم از شرکتی، پیمانی و قراردادی صورت می گیرند. در این میان بسیاری از افراد با تفاوت های این موارد آشنایی نداشته و یا گاها دیده می شود که آن ها با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند. به همین دلیل در ادامه بارزترین تفاوت این استخدامی ها مورد بررسی قرار می گیرد.

در تیترهای بالا در خصوص شرایط استخدام قراردادی توضیح داده شد و برای مقایسه در اینجا باید به سایر انواع استخدامی پرداخت. شاید بتوان گفت که بارزترین تفاوت نیروی شرکتی، پیمانی با قراردادی را در نوع قرارداد و مدت زمان آن است. بعلاوه در زمینه شرایط فسخ قرارداد نیز اختلافاتی وجود دارد. 

به طور دقیق تر، در استخدام پیمانی به منظور تکمیل نیروی ادارات و سازمان های دولتی بوده و این مراکز بسته به نوع کار خود با متقاضیان قراردادهایی با مدت زمان محدود می بندند. همچنین چنانچه کارفرما از عملکرد فرد رضایت داشته باشد، او قرارداد خود را با او تمدید می کند. بعلاوه گاهی برای استخدامی های رسمی، نیروی های پیمانی در اولویت پذیرش قرار دارند.

نکته دیگر این است که هیچ فردی مجاز نیست تا به طور همزمان در سازمان یا نهاد دولتی به صورت پیمانی مشغول به کار بوده و به طور کلی قرارداد ببندد. از سوی دیگر، چنانچه نیروی پیمانی به دلایل مختلفی قصد قطع همکاری داشته باشد، باید حداقل یک ماه قبل از آن مورد به کارفرما اطلاع دهد. در حالی که در استخدام قراردادی طرفین در صورت توافق می توانند قرارداد را در زمان مربوطه فسخ نمایند.

منظور از استخدام شرکتی این است که شخص به طور مستقیم با شرکت، مرکز یا سازمان قرارداد نداشته و کارجو در واقع با یکی از شرکت های واسطه با نهادهای مربوطه قرارداد می بندد. به همین دلیل به آن ها نیروی شرکتی گفته می شود. نکته دیگر آنکه علیرغم استخدام قراردادی، نیروهای شرکتی با کارفرما ارتباط مستقیم نداشته و ممکن است در استخدامی های بعدی در اولویت قرار گیرند.

حقوق استخدام قراردادی

علاوه بر لزوم آگاهی از شرایط استخدام قراردادی، مسئله مهم دیگری که معمولا توسط متقاضیان مطرح می شود این است که در صورت استخدام، حقوق دریافتی چقدر و به چه صورت خواهد بود. در این خصوص باید گفت که حقوق مشاغل مختلف بسته به نوع شغل و قرارداد اعم از موقت، دائم و کار معین متفاوت خواهد بود.

با این وجود حداقل حقوق استخدام قراردادی بر اساس قانون وزارت کار تعیین می شود که در حال حاضر چیزی حدود 7 میلیون تومان می باشد. البته این نکته را باید ذکر کرد علیرغم استخدام های رسمی، در مشاغل قراردادی پاداش و مزایا داده نشده و غالبا حق تاهل، اولاد، مسکن، بازنشستگی و ... در نظر گرفته نمی شود.

همچنین در اغلب استخدامی های قراردادی به کارکنان بیمه تعلق می گیرد که البته این مورد در زمان استخدام توسط کارفرما مطرح می شود. تعداد روزهای مرخصی و همچنین با حقوق یا بدون حقوق بودن آن نیز بستگی به کارفرما داشته و بهتر است که در ابتدای ثبت نام در این مورد بحث شود.

اگر بعد از خواندن این مقاله، سوال یا ابهامی در خصوص استخدام قراردادی​ داشتید هم می توانید با کارشناسان مرکز مشاوره بانک استخدام تماس بگیرید. کارشناسان بانک استخدام تمام سوالات شما را به کامل ترین شکل ممکن پاسخگو هستند.